Jak styl przywiązania wpływa na Twoje decyzje – w pracy, relacjach i rodzinie?

Czasem zastanawiam się, jak to możliwe, że dopiero jako dorośli uczymy się budować bliskość, ufać sobie, nie znikać w relacjach albo nie kontrolować wszystkiego dookoła. W gabinecie i podczas pracy z zespołami każdego dnia widzę, jak style przywiązania wpływają na decyzje, emocje i sposób, w jaki budujemy (lub zrywamy) więzi. Nie tylko w życiu prywatnym, ale też w pracy, rodzicielstwie i biznesowych partnerstwach.

Ten tekst powstał z potrzeby nazwania tego, co wielu z nas czuje, ale nie zawsze potrafi ubrać w słowa: że za naszymi schematami działania często stoi wewnętrzna historia więzi i że można z nią pracować.

Znajdziesz tu:

opis najważniejszych stylów przywiązania i tego, jak przejawiają się w codzienności,
przykłady z życia wzięte
pytania refleksyjne, które możesz zadać sobie
oraz podejścia, które wspierają pracę z tym, co niesiemy od wczesnych lat: coaching, analiza transakcyjna, MindSonar i psychologia procesu

Może ten tekst nie odpowie na wszystkie pytania, ale być może zada jedno, które coś w Tobie poruszy.
Dla mnie to będzie największa nagroda.

Jak je rozpoznać i z nimi pracować?

Czasem nie możemy ruszyć z miejsca, choć bardzo chcemy…

Relacja… nie działa, ale trudno odejść
W pracy… nie delegujemy, bo „nikt nie zrobi tego dobrze”
W związku… nie prosimy o bliskość, bo to zbyt wiele ryzykuje
W rodzicielstwie… czujemy się winni, bo nie umiemy być spokojni

To, co na zewnątrz wygląda jak konkretna decyzja, w środku często ma głębsze źródło. Style przywiązania nie tłumaczą wszystkiego, ale potrafią pokazać więcej, niż się spodziewamy. Zwłaszcza wtedy, gdy nie chodzi o związek tylko o codzienność.

Style przywiązania to temat, który pojawia się podczas niemal każdej sesji, niezależnie od tego, czy pracujemy nad biznesem, współpracą w zespole, czy relacją z drugim człowiekiem czy z samym sobą. Kiedy rozmawiamy o tym, co się powtarza, dlaczego coś w nich ucieka, milknie lub kontroluje… To właśnie tam czeka styl przywiązania.

Za każdym razem, gdy ktoś usłyszy o sobie coś w tym obszarze po raz pierwszy, widzę efekt wow. Nie dlatego, że odkrywa nową teorię, ale dlatego, że coś wreszcie ma słowa… te wiedza o sobie daje ulgę.

Czy wiesz, z jakiego miejsca budujesz relacje?
Czy potrafisz być w bliskości, nie tracąc siebie?
Czy dajesz sobie prawo do wycofania… czy to rzeczywiście Twój świadomy wybór, a nie wewnętrzny przymus?

Czym jest styl przywiązania?

Dla mnie to nie tylko psychologia. To mapa. To wzorzec w działaniu. To odpowiedź na pytanie: jak tworzę kontakt z drugim człowiekiem, i jak długo w nim zostaję, zanim zniknę… To nie teoria. To nasze codzienne mikrodecyzje. To sposób, w jaki wchodzimy w relacje – zawodowe, przyjacielskie, partnerskie, rodzicielskie. To, czy potrafimy być blisko. Czy potrafimy być osobno. Czy dajemy sobie prawo do obu tych rzeczy.

Styl przywiązania kształtuje się we wczesnych relacjach, ale działa przez całe życie.
W pracy. W związku. W rodzicielstwie. W tym, jak się żegnasz, i w tym, czy w ogóle mówisz „potrzebuję Cię”.

Przewodnik po stylach przywiązania

Styl bezpieczny – „Umiem być blisko i sobą”

czuję się swobodnie w relacjach
ufam innym, ale mam też zaufanie do siebie
potrafię mówić o potrzebach i słuchać cudzych
gdy pojawia się trudność, rozmawiam, zamiast uciekać lub atakować

Jeśli masz poczucie, że relacje są dla Ciebie źródłem siły, a nie lęku – to może być Twój styl.

Styl lękowy – „Boję się, że mnie zostawią”

martwię się, czy ktoś mnie lubi, nawet jeśli nie mam powodu
często analizuję wiadomości, ton głosu, drobne gesty
potrzebuję ciągłego potwierdzania, że jestem ważna
gdy ktoś się oddala, czuję lęk i chęć, by go zatrzymać

Jeśli często czujesz, że „za bardzo się starasz”, a i tak boisz się utraty – sprawdź, czy to nie ten styl.

Styl unikający – „Nie chcę zależności od drugiego człowieka”

nie lubię mówić o emocjach, wolę działać
w bliskości szybko czuję się przytłoczona/przytłoczony
wolę kontrolować niż być zaskoczona/zaskoczony
gdy jest za blisko, wycofuję się, nawet jeśli tęsknię

Jeśli czujesz, że emocjonalna/emocjonalny niezależność to Twój mur ochronny – przyjrzyj się temu stylowi.

Styl lękowo-unikający – „Tęsknię i uciekam jednocześnie”

pragnę miłości, ale kiedy ją dostaję coś mnie zatrzymuje
zaczynam relacje, ale nie potrafię ich utrzymać
boję się odrzucenia, ale sama/sam też odpycham
często czuję chaos w bliskości, nie wiem, czego chcę

Jeśli masz wrażenie, że jesteś „w środku zamieszania” i nie wiesz, czemu tak reagujesz – to może być Twój styl.

Style przywiązania w pracy, relacjach, rodzicielstwie i współpracy

Style przywiązania nie pojawiają się tylko w związkach. One mówią przez nasze maile, decyzje, napięcia w ciele. Czasem wychodzą w rozmowie z szefem, czasem w milczeniu między partnerami. Czasem przez nadmiar działania. Czasem przez brak jednego słowa.

Zatrzymaj się na chwilę. Zobacz, czy któryś z tych obrazów brzmi znajomo.

W pracy

Jako lider:

nie umiem delegować, bo wszystko wydaje się „na mojej głowie”
chcę być potrzebna/y, bo wtedy czuję, że mam wartość
krytyka boli, nawet, jeśli jest konstruktywna
czasem znikam emocjonalnie z zespołu, zanim ktoś się zbliży
czujność zamiast zaufania, bo jeśli się zaufam, mogę się zawieść

Znasz to? Co próbujesz ochronić, kiedy wszystko kontrolujesz?

Jako współpracownik:

nie proszę o pomoc, bo nie chcę być ciężarem.
konflikt? wolę zniknąć, niż się narażać
zaangażowanie mam falami, raz wchodzę za mocno, raz wycofuję się w całości
czasem biorę na siebie za dużo, zanim ktokolwiek mnie o to poprosi
noszę w sobie strach, że zostanę pominięta/y, że nikt tego nie zauważy

Czy Twoja cisza to wolność czy przystosowanie?

Jako wspólnik:

trzymam wszystko przy sobie, bo nie wierzę, że ktoś inny „udźwignie”
czasem nie mówię nic, choć coś mnie gryzie
mam w sobie przekonanie, że tylko ja widzę całość
konflikt mnie zamraża, zamiast rozmawiać, zamykam się

Z kim naprawdę dzielisz odpowiedzialność, jeśli wszystko zatrzymujesz w sobie?

W relacjach osobistych

Jako partner/partnerka:

za szybko się angażuję, potem analizuję każdy gest
granice? wiem, że są ważne… ale nie wiem, jak o nich mówić
gdy robi się intensywnie znikam, czasem nawet nie wiem, kiedy
bliskość to pragnienie i lęk w jednym

Czy Twoja bliskość to wybór – czy reakcja?

Jako przyjaciel/przyjaciółka:

przekraczam siebie, żeby tylko być „w porządku”
znikam bez słowa, gdy coś mnie przytłacza
martwię się, gdy ktoś długo nie odpisuje, bo w środku słyszę: „coś zrobiłam/em źle”
tęsknię za ludźmi, których odsuwam

Jaką umowę masz dziś z przyjaźnią? Czy możesz być w niej sobą?

W rodzicielstwie

Jako rodzic:

chcę, żeby moje dziecko było bezpieczne, więc robię za nie
trudno mi patrzeć, jak popełnia błędy, choć wiem, że to potrzebne
moja miłość czasem mówi: „Nie rób tego, bo się boję”, zamiast: „Wierzę w Ciebie”
nie wiem, kiedy zaczęłam wymagać, by zasługiwało na uwagę

Co Twoje dziecko usłyszy, jeśli dziś spojrzysz na nie z poziomu zaufania, nie lęku?

Jak styl przywiązania wpływa na wybory, jakie rodzi konsekwencje?

Styl przywiązania działa też wtedy, gdy myślisz, że to po prostu decyzja.

Lękowy styl:

wybieram szybko, by nie zostać z niczym
rezygnuję z siebie, byle ktoś został
szukam ratunku w innych

Unikający styl:

odsuwam się, zanim ktoś zbliży się za bardzo
nie rozmawiam o ważnym… bo to za blisko
pracuję więcej, żeby nie czuć

Lękowo-unikający styl:

chcę i nie chcę
wołam i uciekam
jestem w napięciu, nawet gdy wszystko jest dobrze

Bezpieczny styl:

wiem, czego potrzebuję
umiem zostać przy sobie
mam zgodę na relację i na odrębność

Świadomość stylu nie zatrzymuje życia. Pozwala zatrzymać się na chwilę – i wybrać inaczej. Czy to naprawdę Ty podejmujesz decyzję? Czy to Twoja historia robi to za Ciebie?

Z doświadczenia gabinetowego

Gdy styl przywiązania spotyka się u nas z driverami i zakazami… Podczas sesji często obserwuję, jak styl przywiązania klienta łączy się z jego wewnętrznymi driverami czyli tymi nieświadomymi nakazami, które kierują naszym zachowaniem np.:

osoba z lękowym stylem przywiązania często działa pod wpływem drivera „Staraj się” – boi się odrzucenia i stara się zasłużyć na akceptację
ktoś z unikającym stylem może być napędzany przez „Bądź silny” – unika bliskości, by nie pokazać słabości.

Te wewnętrzne nakazy często wynikają z zakazów otrzymanych w dzieciństwie, takich jak „Nie czuj” czy „Nie bądź blisko”. Praca nad ich uświadomieniem i przeformułowaniem jest kluczowa w procesie zmiany.

W jednym z przypadków klientka z lękowo-unikającym stylem przywiązania odkryła, że jej trudności w relacjach zawodowych wynikają z wewnętrznego konfliktu między pragnieniem bliskości a lękiem przed nią. Uświadomienie sobie tego pozwoliło jej na stopniowe budowanie zdrowszych relacji w pracy.

Integracja wiedzy o stylach przywiązania z analizą transakcyjną daje głębsze zrozumienie siebie i otwiera drogę do bardziej świadomego działania w relacjach zawodowych i osobistych.

Jak można z nimi pracować?

💛 Coaching uczy zauważać automatyzmy i zamieniać je na świadome reakcje
💛 Analiza transakcyjna daje język temu, co dzieje się wewnętrznie
💛 Psychologia procesu zaprasza do rozmowy z tym, co niewidzialne… w Tobie i w Twoich relacjach

Styl przywiązania to punkt wyjścia. Nie musisz wszystkiego zmieniać, ale możesz inaczej zacząć odpowiadać na to, co już i tak się dzieje.

To nie jest koniec świata. To może być początek Twojej świadomości.

Zrozumienie własnego stylu przywiązania to coś więcej niż etykieta. To możliwość zobaczenia siebie z czułością i z nowej perspektywy. To decyzja, by nie działać z automatu, nie powtarzać tych samych wzorców. Nie po to, by wszystko zmienić, ale by wiedzieć, z jakiego miejsca dziś wybierasz i gdzie chcesz iść dalej…

Jeśli czujesz, że ten temat Cię porusza, zapraszam Cię do rozmowy.
Pracuję z osobami, które chcą zrozumieć swój sposób budowania relacji w życiu, pracy i z samym sobą.

Możemy spotkać się online lub na żywo w Cudownych Horyzontach w Poznaniu.

To nie musi być wielki krok. Czasem wystarczy zacząć od zadania sobie pytania:
„Z jakiego miejsca jestem dziś dla siebie – i dla innych?”

O autorce – Joanna Kozłowska

Jestem certyfikowaną coachką transformacyjną i rozwojową. Pracuję z osobami, które chcą działać z miejsc mocy, a nie przymusu. Zrozumieć, dlaczego tak długo powtarzają te same schematy, i co mogą z tym zrobić.

Łączę podejścia coachingowe, psychologię procesu, analizę transakcyjną oraz narzędzie psychometryczne MindSonar.
Prowadzę sesje indywidualne, warsztaty oraz procesy grupowe. Wspieram w budowaniu relacji z innymi i ze sobą.

Współtworzę w Poznaniu na os. Piastowskim 97 „Cudowne Horyzonty” o bezpieczna przestrzeń do pracy coachingowej, terapeutycznej i rozwojowej w postaci butikowych warsztatów (butikowe = ograniczona ilość osób + bezpieczeństwo psychologiczne + jakościowo… gdyż jest przestrzeń dla każdego).