Są takie decyzje, które podejmujemy w ciągu sekundy, a potem żałujemy przez miesiące. Czasem to nie brak danych nas zatrzymuje, tylko coś głębiej.
Wartość, której nie słyszymy.
Ten tekst jest o tym, co nami kieruje, zanim podejmiemy decyzję, o tym, co się zmienia, kiedy zaczynamy to rozumieć.
Czy wiesz, że znajomość wartości jest naprawdę ważne?
Nie te z listy motywacyjnej.
Tylko te, które czujesz w ciele, kiedy ktoś przekracza Twoje granice.
Te, które krzyczą w Tobie, kiedy coś Cię boli.
Te, które podpowiadają, że „coś jest nie tak”, zanim jeszcze zdążysz to nazwać.
Dla mnie jedną z takich wartości jest zaufanie i wolność. Wiem to, bo w pewnym momencie jako mama poczułam, że te dwie wartości się we mnie ścierają. Z jednej strony chciałam dawać mojej córce obecność, opiekę, bliskość. Z drugiej czułam, że oddaję siebie bardziej, niż byłam gotowa. Dwie wilczyce we mnie walczyły: jedna mówiła: bądź, druga: nie trać siebie.
Zaufanie wracało potem jak bumerang. W pracy z klientami, kiedy puszczam proces i widzę, co się zadziewa. W relacji, kiedy nie wszystko da się skontrolować… w codziennych decyzjach, kiedy nie wszystko da się przewidzieć.
Zaufanie to moja wartość kotwica. Gdy mam do niej dostęp… jestem przy sobie.
Czym właściwie są wartości, po warto co je znać?
W psychologii oraz coachingu wartości nie są czymś abstrakcyjnym. To wewnętrzne motory decyzji, często nieuświadomione. Nie chodzi o to, by „mieć je ładnie nazwane”. Chodzi o to, by umieć je poczuć, rozpoznać, a potem zareagować w zgodzie ze sobą, zamiast w reakcji na cudze oczekiwania.
Wartości nie są celami, nie da się ich „zrealizować”, ale to one kierują tym, co wybieramy, co odrzucamy, gdzie czujemy się na miejscu, a gdzie nie.
Wartości są często:
- nienazwane (bo działają w tle)
- odziedziczone (często nieświadomie)
- zmienne w zależności od roli, etapu życia, sytuacji
Kiedy działamy w zgodzie z naszymi wartościami czujemy spójność, sens, wewnętrzny spokój, kiedy je zaniedbujemy pojawia się napięcie, frustracja, impulsywność albo wycofanie.
Poznanie swoich wartości:
- pomaga rozumieć decyzje i konflikty, które wcześniej wydawały się „znikąd”
- buduje wewnętrzną odporność, wiesz dlaczego coś jest dla Ciebie ważne
- daje język, którym możesz mówić o sobie i swoich potrzebach… jasno, łagodnie i prawdziwie
Warto je znać, bo wtedy zaczynasz rozumieć:
- dlaczego niektóre sytuacje Cię „odpalają”
- co Cię naprawdę buduje
- jakie relacje Ci służą, a jakie tylko „udają”
- co chcesz robić… i jak
Dlaczego nasze wartości zmieniają się w zależności od roli?
Bo nie jesteśmy tacy sami jako rodzic, lider, partner, przyjaciel, klient. W każdej z tych ról uruchamiają się inne potrzeby, inna odpowiedzialność, inne historie. I choć mamy kilka wartości „rdzeniowych”, to ich odcienie mogą się różnić… i dobrze.
Czasem w pracy najważniejsze jest uznanie.
W domu – spokój.
W relacji – bliskość, ale nie za wszelką cenę.
W roli dziecka – nadal bycie zobaczoną.
Zrozumienie tego pozwala wyjść z wewnętrznych konfliktów i przestać od siebie wymagać „spójności za wszelką cenę”.
To, że są różne i jakie mam w różnych rolach było dla mnie jedno z większych odkryć. Myślałam, że jak już „znam swoje wartości”, to będzie spokój. A jednak jako mama mam inne potrzeby niż jako partnerka. Jako coach jestem kimś innym niż jako klientka w sklepie. Jako siostra potrzebuję czegoś innego niż jako przedsiębiorczyni.
Wartości zmieniają się w zależności od kontekstu, może nie tyle zmieniają, co „przebijają” się różne ich odcienie. Warto je poznać bo to one są często pod spodem naszych decyzji, napięć, wycofań i działań.
Kiedy wartość nie jest zaopiekowana...
Znasz to uczucie, kiedy coś Cię blokuje – ale nie wiesz, co dokładnie?
Masz wszystko gotowe: pomysł, przestrzeń, nawet wsparcie. Ale coś w Tobie mówi: „nie teraz”, „to nie to”, „to za dużo”?
Dla mnie to często sygnał: jakaś moja wartość została pominięta.
Kiedy nie ma zaufania – wchodzę w kontrolę.
Kiedy nie ma wolności – zaczynam czuć się w pułapce.
… zamiast działać – zamieram.
To nie jest słabość…to informacja. Świadomość swoich wartości daje mi ogromną moc w działaniu oraz codziennym funkcjonowaniu.
I dopiero kiedy ją rozpoznasz, możesz zdecydować:
Czy to miejsce jest dla mnie? Czy ta relacja mi służy? Czy ja siebie właśnie opuszczam?
Z gabinetowego doświadczenia...
Ostatnio pracowałam z klientką, która mówiła, że „wybrzydza” w kwestii zakupu mieszkania. Coś ją ciągle blokowało przed podjęciem finalnej decyzji. Okazało się, że kluczową wartością jest dla niej… zdrowie. Mieszkanie, które oglądała, było w miejscu, gdzie zapach, brak możliwości wietrzenia mieszkania tak jak potrzebuje „jakoś ją blokuje”. Ma astmę, podświadomie jej ciało mówiło: „nie”, ale głowa mówiła: „przesadzasz”.
Gdy nazwała wartość – wszystko stało się oczywiste.
Jakie pytania o wartości możesz sobie zadać już dziś?
- Jaką wartość zaniedbuję w tej roli, w której ostatnio czuję napięcie lub niechęć?
- Która wartość najczęściej kieruje moimi decyzjami, czy robię jej miejsce na co dzień?
- Jak wyglądałoby moje życie, gdyby tak zacząć podejmować decyzje zgodnie z wartościami, a nie w reakcji na oczekiwania innych?
- Co by się zmieniło, gdyby tak zacząć podejmować decyzje na bazie wartości, a nie lęku?
- Jakie słowo Cię ostatnio dotknęło i dlaczego?
- Co najbardziej Cię boli, kiedy nie jesteś traktowana/traktowany zgodnie ze swoimi wartościami?
- Jakiej wartości próbujesz bronić, gdy stajesz się zamknięta/zamknięty?
- W jakiej roli życiowej najłatwiej Ci być sobą i dlaczego właśnie tam?
Pytania, które pomogą odkryć Twoje wartości
- Co najbardziej mnie porusza – pozytywnie, jak i negatywnie?
- W jakich sytuacjach czuję się sobą, tak „w pełni”?
- Gdzie ostatnio poczułam/poczułem, że coś mnie „trąciło”?
- Jaką wartość próbuję chronić, gdy się wycofuję lub zamykam?
- Która wartość wraca do mnie najczęściej w snach, rozmowach, decyzjach?
- Co bym zrobiła/zrobił inaczej, gdybym miała/miał pełną zgodę na życie w zgodzie z tym, co dla mnie ważne?
Z jakiej perspektywy warto spojrzeć na wartości?
✔ z poziomu coachingu – wartości są Twoim filtrem wyborów
✔ z poziomu analizy transakcyjnej – to głos Twojego dorosłego, który uczy się na nowo wybierać
✔ z poziomu psychologii procesu – wartości to punkt esencji, który prowadzi Cię, zanim cokolwiek nazwiesz
✔ z poziomu MindSonar – to Twoja mapa decyzyjna, gdy ją znasz wiesz, z czym i po co działasz.
Wartości można poznać podczas warsztatów!
Bo niektóre rzeczy łatwiej zobaczyć, gdy ktoś jest obok. Ktoś, kto nie interpretuje, nie doradza, nie ocenia, zada właściwe pytanie, zainspiruje odpowiednim ćwiczeniem.
Czasem robię warsztaty właśnie po to, by w kameralnym gronie wykorzystać energię swoją i innych osób do odkrycia tego, co naprawdę nas porusza. Indywidualnie i grupowo, żyjemy w relacjach z wieloma osobami. Kiedy słyszysz nie tylko siebie, ale też cudze „mam tak samo” dzieje się coś ważnego.
Przestajesz być sama/sam w tym procesie.
Warsztat, który prowadzę, nie jest o tym, co „powinno być ważne”. Jest o tym, co dla Ciebie jest ważne naprawdę i co z tym zrobisz. Jeśli chcesz tego doświadczyć w kameralnej, bezpiecznej grupie zapraszam. Nie musisz się wcześniej przygotowywać, po prostu przyjdź jako Ty.
Jak pracujemy na warsztacie? z realnym doświadczeniem Twoimi rolami, Twoim ciałem, Twoją codziennością.
W bezpiecznym, kameralnym gronie, z uważnością i wsparciem, bez presji…
Jeśli czujesz, że coś Ci w środku mówi „tak” zapraszam. To może być ważny krok. Nazywasz wartości, które są ważne, sprawdzasz, co się dzieje, kiedy dana wartość jest spełniona i co, kiedy nie. Dowiesz się jak wchodzisz w relacje i co jest w nich dla Ciebie naprawdę ważne!
To nie jest coaching z flipchartem, to proces, który daje:
- zrozumienie
- język do mówienia o sobie
- decyzje, które są Twoje (nie cudze)
Lista warsztatów otwartych, sprawdź co Ciebie zawoła, który sprawi, że Twoje oko zatrzyma się, a myśli „pobiegną”…!
👉 Sprawdź terminy najbliższych warsztatów
👉 Napisz do mnie, jeśli chcesz dopytać, czy to coś dla Ciebie odpowiem szczerze
Bądźmy w kontakcie!
Jeśli ten tekst Cię „zatrzymał”, chcesz eksplorować i wzmacniać siebie na drodze rozwoju, dołącz do mnie w mediach społecznościowych:
💫 Facebook: Joanna Kozłowska
💫 Instagram: Idąc za procesem
💫 Instagram: Joanna Kozłowska – Horyzonty Rozwoju
Zauważaj. Decyduj. Działaj.
Jeśli chcesz więcej wiedzieć na temat odkrywania siebie, zapraszam do innych tekstów na blogu
#JoannaKozłowska #LifeCoaching #BusinessCoaching #RozwójOsobisty #Terapia #ZdrowiePsychiczne #Psychoterapia #Lider #HR #CEO #Wartości
