Jak uważność może nas wspierać lub zatrzymywać?
Zdarzyło się Tobie kiedyś „coś” zauważyć? w sobie, w otoczeniu, w relacjach… takie delikatne muśniecie świadomości, a potem poczucie, że ta świadomość Cię blokuje zamiast wspierać? Z jednej strony uważność pozwala nam lepiej rozumieć siebie i świat. Z drugiej… czasem zatrzymujemy się na analizie, zamiast przejść do działania.
Ostatnio sama to poczułam. Zauważyłam coś ważnego, mam to otwarte w swojej „szufladce”. Przyglądam się temu, „obracam w dłoniach”, mówię o tym, a potem znowu przyglądam… Wiem, że to jest proces, ale („sławne” słowo ale)… co zrobić, by zauważanie prowadziło do zmiany, a nie tylko do utykania w analizie, myśleniu i pogłębianiu?
U mnie zaczęło się od uważności, na innych. Na procesy, które dzieją się w relacjach i w przestrzeni, uważność na siebie przyszła z czasem i z każdym miesiącem zauważam coraz więcej. Moje ciało mówi intensywniej, niż kiedyś chciałam usłyszeć (oj tak!). Dawniej traktowałam napięcia, zmęczenie, nagłe przypływy i odpływy energii jako coś, co „po prostu się dzieje”.
Dziś wiem, że nic nie jest przypadkowe. Zamiast ignorować, pytam: co moje ciało chcesz mi powiedzieć?
Amy Mindell powiedziała: „Zauważanie to pierwszy krok do zmiany – to moment, w którym coś, co było niewidoczne, nagle nabiera kształtu i znaczenia.”
Kiedy uważność nas wspiera?
W biznesie:
- liderzy, którzy świadomie obserwują swój zespół, dostrzegają emocje i dynamikę w organizacji, mogą lepiej zarządzać
- widzenie szerokiego obrazu pomaga w podejmowaniu strategicznych decyzji
- uważność na siebie i innych pozwala dostosować styl komunikacji do potrzeb zespołu
Z pamiętnika Coacha: jeden z moich klientów, lider zespołu sprzedażowego, zauważył, że część jego zespołu unika rozmów o wynikach. Zamiast od razu wymagać większego zaangażowania, skupił się na tym, co dzieje się między słowami, na niewypowiedzianych napięciach, obawach, które krążyły w zespole. Dzięki pracy nad uważnością w komunikacji, wprowadził regularne spotkania, w których otwarta rozmowa stała się normą. Zmiana przyszła nie przez nacisk, ale przez zauważenie i stworzenie przestrzeni na rozmowę.
W życiu osobistym:
- świadomość własnych schematów pozwala na budowanie zdrowszych relacji
- rozpoznawanie sygnałów z ciała i emocji pomaga dbać o siebie i swoje potrzeby
- umiejętność obserwowania bez natychmiastowej reakcji daje przestrzeń do lepszych decyzji
Z pamiętnika Coacha: jedna z moich klientek zauważyła, że w relacjach często rezygnuje z własnych potrzeb na rzecz innych. Dopiero w pracy nad uważnością zaczęła dostrzegać, kiedy to się dzieje, kiedy milknie, choć chciałaby coś powiedzieć, kiedy mówi „tak”, choć czuje „nie”. Zauważenie tych momentów pozwoliło jej pracować nad zdrową asertywnością.
W dbaniu o zdrowie fizyczne i psychiczne:
Z pamiętnika Coacha: jedna z moich klientek napisała do mnie po przeczytaniu książki o chorobach autoimmunologicznych. Uświadomiła sobie, jak ważne jest dbanie o siebie i redukowanie stresu, bo inaczej organizm reaguje lawinowo. Jej uważność na siebie „dała” sygnał do działania. Nie ma przypadków. Sama uważność na stresujące sytuacje to dopiero początek… kluczowe jest podjęcie działań, które pozwolą się z nimi zmierzyć. Jeśli zauważamy, że coś w naszym życiu generuje napięcie, warto nie tylko to dostrzec, ale i zastanowić się, jak możemy sobie pomóc.
Droga mojej klientki pokazuje, jak można świadomie zauważać, a potem pracować z tym, co się pojawia. To niezwykłe, jak wiele zasobów i możliwości odkrywa w sobie… dla mnie prywatnie przyglądanie się „tej drodze” jest ogromną inspiracją (pozdrawiam z tego miejsca Ciebie ciepło!).
Kiedy uważność nas blokuje?
W biznesie:
- perfekcjonizm: widzimy wszystkie ryzyka i w efekcie nie podejmujemy decyzji
- nadmierna analiza: zamiast działać, tkwimy w myśleniu i szukaniu idealnych rozwiązań
- unikanie konfrontacji: zauważamy problem w zespole, ale zamiast go rozwiązać, wciąż go analizujemy
W życiu osobistym:
- przemyśliwanie w nieskończoność: zamiast przeżywać emocje, rozkładamy je na czynniki pierwsze
- strach lub lęk przed zmianą: widzimy, co należałoby zrobić, ale boimy się konsekwencji
- brak decyzji: świadomość staje się wymówką do braku działania („Muszę to jeszcze przemyśleć…”)
Jak pracować z uważnością?
✔ Ćwiczenie 1: Przestrzeń na refleksję i działanie
Zapisz to, co zauważasz.
Podziel to na dwie kolumny: rzeczy, które mogę zmienić – rzeczy, które muszę zaakceptować.
Wybierz jeden konkretny krok, który podejmiesz.
✔ Ćwiczenie 2: Krąg uważności
Co widzę? (Jakie mam fakty?)
Jak to interpretuję? (Czy to moje przekonania czy rzeczywistość?)
Jak mogę na to zareagować? (Czy wybieram analizę czy działanie?)
✔ Ćwiczenie 3: Coaching vs. POP – jak różne podejścia mogą pomóc?
W coachingu:
klient skupia się na tym, jak użyć zauważonej informacji do zmiany
pracujemy na celach: „Co chcesz z tym zrobić?”, „Jaki pierwszy krok podejmiesz?”
wspieramy proces decyzyjny, by zauważanie prowadziło do działania
W psychologii nastawionej na proces (POP):
pracujemy głębiej: jakie niewidoczne siły wpływają na to, co zauważasz?
analizujemy sygnały płynące z ciała, emocji, snów – co próbują nam powiedzieć?
zamiast skupiać się na szybkim rozwiązaniu, eksplorujemy, co może się ujawnić
Pytania coachingowe i POP do pracy z uważnością
Zapraszam Ciebie do eksploracji z dwóch perspektyw, które łączę w swojej codziennej pracy:
Uważność widziana oczami coachingu:
Co zauważasz w tej sytuacji?
Jakie masz możliwości działania?
Co może Cię wesprzeć w podjęciu decyzji?
Jakie Twoje wartości mogą pomóc Ci w tej sytuacji?
Co chcesz z tym zrobić teraz?
Uważność widziana oczami psychologii nastawionej na proces:
Jakie sygnały z ciała towarzyszą temu, co zauważasz?
Gdybyś nadał/nadała temu doświadczeniu formę, jak by wyglądało?
Jaki głos w Tobie mówi, że nie możesz czegoś zrobić?
Jaką część Ciebie reprezentuje to, co widzisz?
Co by się stało, gdybyś pozwolił/pozwoliła procesowi uważności się rozwinąć?
Jeśli zamiast zmiany "na siłę", dasz sobie czas na usłyszenie siebie...
A co, jeśli to, że coś Cię zatrzymuje, nie oznacza, że nie możesz ruszyć do przodu?
Może zamiast dążyć do natychmiastowej zmiany, warto najpierw siebie usłyszeć?
Może zamiast zmuszać się do idealnego podejścia, wystarczy zapytać: Co mogę zrobić z tym, co czuję teraz, w tej chwili?
Myślę, że nie zawsze chodzi o natychmiastowe przeformułowanie myślenia. Czasem najważniejsze jest po prostu świadomość, że ten proces już się w nas dzieje, a my możemy wybrać, co z tym zrobić.
Co możesz zrobić już dziś?
✔ Zadaj sobie pytanie: Czy moje zauważanie mnie wspiera, czy blokuje?
✔ Zastosuj jedno z ćwiczeń – sprawdź, jak zmienia się Twoja perspektywa.
✔ Podziel się swoimi refleksjami – napisz do mnie, jak zauważanie działa w Twoim życiu i biznesie.
Pasjonuje mnie psychologia nastawiona na proces i coaching transformacyjny. Podczas sesji, jeśli tylko pojawia się gotowość do eksploracji, pracujemy zarówno w biznes coachingu, jak i w life coachingu, by dostrzec więcej, pogłębić samoświadomość i pójść dalej.
Bądźmy w kontakcie!
Jeśli ten tekst Cię „zatrzymał”, chcesz eksplorować i wzmacniać siebie na drodze rozwoju, dołącz do mnie w mediach społecznościowych:
💫 Facebook: Joanna Kozłowska
💫 Instagram: Idąc za procesem
💫 Instagram: Joanna Kozłowska – coaching i rozwój
Zauważaj. Decyduj. Działaj.
Jeśli chcesz więcej wiedzieć na temat odkrywania siebie, zapraszam do innych tekstów na blogu, osobiście polecam o kobiecości (lubię go!).
#JoannaKozłowska #LifeCoaching #BusinessCoaching #RozwójOsobisty #Terapia #ZdrowiePsychiczne #Psychoterapia #Lider #HR #CEO #Człowiek
